Tweede Kamer en staatssecretaris steggelen over btw op cultuur, maar terugkrabbelen ‘is geen optie’
Lees meer nieuws
Zal de Tweede Kamer en het kabinet financiële dekking vinden voor het behoud van het lage btw-tarief op cultuur, kunst, lezen en sport? Deze vraag stond centraal tijdens het commissiedebat over de btw, dat deze en vorige week plaatsvond. Eerder stemden alle 150 zetels in de Tweede Kamer in met de motie Inge van Dijk c.s. (CDA) om het btw-tarief op cultuur, kunst, lezen en sport op 9% te houden. Echter, de benodigde 1,3 miljard euro was in het najaar van 2024 nog niet gevonden in de begrotingen om dit financieel te regelen.
De deadline nadert snel. Uiterlijk dit voorjaar moet er financiële dekking zijn gevonden in de voorjaarsnota om het lage btw-tarief te behouden. Enkele opties vanuit het kabinet, zoals het verhogen van het hoge btw-tarief van 21% naar 21,4%, werden vrijwel direct afgewezen door de Tweede Kamer. Maar wat dan wel?
Staatssecretaris van Financiën, Tjebbe van Oostenbruggen, benadrukte gisteren tijdens het commissiedebat dat het zogenoemde “nulscenario” geen optie meer is. Met het nulscenario bedoelt de staatssecretaris dat het btw-tarief op cultuur, kunst, lezen en sport alsnog omhoog gaat. Deze toezegging is opnieuw een overwinning voor de sector en moet zelfstandigen zonder personeel, werknemers, instellingen en bedrijven voldoende zekerheid bieden dat de btw-verhoging definitief van tafel is. Met andere woorden; de sector mag er inmiddels vanuit gaan dat zij ook in 2026 een btw-tarief van 9% in rekening kunnen brengen. Eerder dreigde de staatssecretaris op dit “nulscenario” terug te vallen als de Tweede Kamer niet met een goede dekking zou komen.
Coalitiepartijen NSC en BBB gaven tijdens het commissiedebat expliciet aan dat er geen weg meer terug is. Nicolien van Vroonhoven, Tweede Kamerlid en vice-fractievoorzitter van NSC, gaf aan dat de belofte aan de sectoren moet worden nagekomen dat het btw-tarief laag blijft. Ook oppositiepartijen CDA, D66 en de ChristenUnie waren fel tijdens het commissiedebat. Deze drie oppositiepartijen hielpen het kabinet aan een meerderheid door het Belastingplan te steunen op voorwaarde dat de btw-verhoging zou worden teruggedraaid. Zij legden expliciet of impliciet de vertrouwensvraag op tafel; hoe denkt dit kabinet ooit nog met de oppositie zaken te kunnen doen als het kabinet terugkomt op gedane beloftes? De oppositiepartijen verweten de staatssecretaris bovendien geen regie te voeren. Pieter Grinwis, Tweede Kamerlid van de ChristenUnie, herhaalde meermaals: 'Regering, regeer!'. Tweede Kamerlid Luc Stultiens (GL-PvdA) uitte geregeld zijn frustratie over de ontstane 'chaos'.
Uit het commissiedebat van 20 februari blijkt dat terugkrabbelen geen optie meer is. Tegelijkertijd staat het kabinet nog voor een financieel vraagstuk. Er lijkt nog geen zicht op een gedragen voorstel vanuit het kabinet en de Tweede Kamer om de benodigde 1,3 miljard structureel te vinden. Gedurende het debat ontstonden echter de eerste contouren voor een oplossing. De staatssecretaris is met de opdracht naar huis gestuurd om 1,3 miljard euro aan financiële dekking ook buiten de btw te vinden. Bovendien ontstond gedurende het debat ruimte voor een tijdelijke oplossing. Enkele politieke fracties houden er rekening mee dat voor volgend jaar een tijdelijke financiële dekking wordt gevonden voor de 1,3 miljard. Wanneer het kabinet en de Tweede Kamer daarvoor kiezen, is verhoging van het btw-tarief voor het jaar 2026 van de baan, maar de btw-discussie nog niet beslecht.
